مخزن کامپوزیت (مخزن فایبرگلاس) نوعی از منبع یا تانکرهای نگهداری و جابجایی عناصر خورنده اسیدی و مواد شیمیایی و قلیایی می باشد. مقاومت بدنه مخزن کامپوزیت بسیار بالاست. همچنین با توجه به تولید آن از مواد پلیمری و الیاف خاص، قیمت مخازن کامپوزیتی به مراتب کمتر از مدلهای استیل می باشد. وجود همین مواد پلیمری و ترکیب آن با الیاف در چندین لایه، موجب شده است که مخزن کامپوزیت به لحاظ استحکام مکانیکی، انعطاف و ضربه پذیری نیز در شرایط کاملاَ مطلوبی قرار داشته باشد.
شاهکار مخازن فایبرگلاس البته بیشتر به هنگام استفاده از اسیدهای شدیداَ خورنده و خطرناک نمایان میشود. جایی که استفاده از موادی همچون اسید نیتریک و اسید سولفوریک به راحتی امکانپذیر نبوده و تنها با استفاده از مخزن کامپوزیت میتوان به نگهداری و انتقال مطمئن و ایمن این سیالات اقدام کرد. به علاوه اینکه مدلهای کامپوزیت به دلیل ویژگیهای ماهیتی فایبرگلاس، کاملاَ نارسانا بوده و در برابر اشعه فرابنفش خورشید نیز بسیار مقاوم است.
مخزن کامپوزیت چیست؟
مخزن کامپوزیت تانکری بسیار مقاوم در برابر اسیدهای شدیداَ خورنده محسوب میشود که در دو گونه «مخزن عمودی» و «مخزن افقی» امکان ساخت دارند. این مخازن تشکیل شده از چندین لایه مستحکم الیاف شیشه و سنگ، رزین پلی استر و مواد پلیمری تشکیل شده اند و دارای ویژگیهای ضربه ای قابل توجهی هستند. بطور کلی استفاده از این متریال، چه در ساخت مخزن کامپوزیت، چه در ساخت بدنه برج خنک کننده و چه در ساخت دیگر تجهیزات آب و فاضلاب با استقبال و اقبال عمومی گسترده ای همراه شده است.
اما این سوال بوجود می آید که از مخزن فایبرگلاس یا کامپوزیت، به غیر از نگهداری اسیدهای خورنده، در چه موارد دیگری استفاده میشود؟!. در پاسخ میتوان گفت که نگهداری و انتقال انواع کودهای مایع و کودهای حیوانی اسیدی، انتقال دهنده پساب شیمیایی، نقش حامل سوختی برای انتقال گاز، بنزین و نفت، نگهداری برخی از مواد سنگین پتروشیمی، نگهداری مواد اولیه صنایع غذایی (مواد فود گرید) و… بر عهده‌ی انواع مخزن کامپوزیت و استیل گذاشته می شود.
مزایای انواع مخزن کامپوزیت
انواع مخزن فایبرگلاس یا کامپوزیت، با توجه به ویژگیهای فوق العاده خود از محبوبیت بسیار بالایی در بازار صنایع برخوردارند. از همین رو به بیان برخی از این ویژگیهای مخزن کامپوزیت خواهیم پرداخت:
- قابلیت سفارش در ابعاد و اندازه و ظرفیت های مختلف
- امکان ساخت در دو حالت افقی و عمودی. (بسته به ظرفیت و محدودیت های فیزیکی محل نصب و قرارگیری)
- ایمنی بسیار بالا
- مقاومت خمشی و ضربه ای قابل توجه (با توجه به چگالی)
- ماندگاری بالا و عدم نشتی
- امکان نگهداری شدیدترین اسیدهای صنعتی و شیمیایی
- ایستادگی عالی در انواع شرایط دمایی منفی و مثبت و محیط های با رطوبت بالا
- شکل پذیری بالا با توجه به ساختار تری دی رزین و درهم تنیدگی عالی رزین و الیاف شیشه
- رنگ پذیری گسترده
- وزن نسبتاَ مناسب
- خاصیت هیدرولیکی بالای مخزن کامپوزیت
- تحمل فشار مناسب و ضد الکتریسیته ساکن
- تولید با استفاده از روش مدرن رشته پیچی
- ضد اشعه فرابنفش خورشید و مقاومت قابل توجه در برابر آتش سوزی
- عدم واکنش با دیگر مواد شیمیایی و بکارگیری مواد اولیه غیرسمی در ساخت مخزن کامپوزیت
- عدم رسوب پذیری و مانعی جدی برای رشد جلبک ها
همچنین انواع مخزن کامپوزیت به خوبی برای جلوگیری از خروج گرما، عایق می باشند. این مخازن میتوانند به طور آنی به چندین منبع دیگر نیز اتصال یابند تا امکان دریافت و نگهداری حجم بیشتری از سیالات و مواد شیمیایی وجود داشته باشد.
انواع مخزن کامپوزیت بلحاظ فرم و شکل
این مخازن به لحاظ شکلی و فرمی در دو دسته «مخزن کامپوزیتی مکعبی» و «مخازن استوانه ای» طراحی و ساخته میشوند. هریک از این فرمهای شکلی، خواص و ویژگیهای منحصربفردی را به این مخازن می بخشند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
· مخزن مکعبی کامپوزیت
این مخازن در دو دهه اخیر با توجه به استحکام و قیمت عالی، جایگاه ویژه ای را در بازارهای ایران و جهان برای خود باز کرده اند. در حقیقت از مخزن کامپوزیت مکعبی به منظور ذخیره و نگهداری حجم گسترده آبها و دیگر سیالاتی که دارای ph متوسط (متعادل) هستند، استفاده میگردد. راه اندازه و اجرای مخزن کامپوزیت مکعبی بسیار راحت و پرسرعت است و امکان انتقالهای بی دردسر و نصب این تجهیزات در محیط پروژه وجود دارد. با توجه به در کنار هم قرارگیری صفحات پنل در کنارهم (در مدلهای مکعبی)، امکان نگهداری و ذخیره سازی مواد شیمیایی و آب تا 3000 مترمکعب نیز وجود خواهد داشت.
· مخزن استوانه ای
مخزن کامپوزیت استوانه ای با توجه به تولید یکپارچه، تنها امکان نگهداری سیالات تا 40 متر مکعب را دارد. البته در بحث ph میزان ذخیره سازی مدلهای استوانه ای قابل توجه است. بطوریکه قابلیت ذخیره سازی سیالاتی با ph از 2 الی 12 را دارا می باشند. پوشش بدنه مخزن کامپوزیت استوانه ای با استفاده از روش فیلامنت و ایندینگ ساخته شده و از روش ایمن و مطمئن قالب گیری در ساخت آنها بهره گرفته میشود.
نوع ساخت انواع مخازن کامپوزیت
مخزن کاپوزیت در دو مدل اصلی مخازن مخازن اس ام سیو (SMC) جی آر پی (GRP) ساخته شده و عمدتاَ به صورتهای پنلی (یکپارچه) و مونتاژی (مونتاژ در داخل کارخانه) تولید میشوند. انواع مخزن کامپوزیتی مکعبی، از جمله محصولات پرفروش این حوزه در بازار ادوات و تجهیزات آب و فاضلاب به شمار می‌رود.
به این نکته توجه داشته باشید که انواع مخزن جی آر پی (GRP) که از زیرمجموعه های مخازن کامپوزیت، به دلیل صاخت به شیوه پنلی، توان مکانیکی قابل توجه و مقاومت بالا در برابر مواد قلیایی و اسیدی، قابلیت ذخیره سازی حرفه‌ای مواد شیمیایی و همچنین آب را در خود دارند. مجموعه این عوامل موجب شده است که خرید مخزن فایبرگلاس، بسیار مورد توجه‌تر از مخازن فلزی و پلی اتیلنی قرار گرفته باشد.
شرکتهای معتبری همچون هولدینگ صنایع برتر، بسته به شرایط کاربری و نیاز صاحبان کارگاه‌های تولیدی، ورودی و خروجی این مخازن را با بهره گیری از رزوه، فلنچ و سایر اتصالات دیگر و با استفاده از انواع متریال پلاستیکی، کامپوزیتی و فلزی طراحی وتولید می‌نمایند.
قیمت مخزن کامپوزیت
قیمت مخزن کامپوزیت یکی از ان نکات مهمی است که کارفرمایان برای مقایسه و همچنین محاسبه هزینه های پروژه هایشان بر روی آن حساب ویژه ای باز می نمایند. باید گفت که قیمت مخزن کامپوزیت شامل پارامترهای ویژه ای است که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- میزان تحمل دمایی
- SMC یا GRP بودن نوع تانکر
- نصب دفنی یا غیردفنی محصول (قابلیت نصب)
- ساخت یکپارچه یا پنلی مخزن کامپوزیت
- ظرفیت مخزن
- ابعاد، سایز و اندازه
- نوسانات دلار
- میزان استفاده از سیستم های متنوع
- گرید مواد اولیه و برند سازنده مخزن فایبرگلاس
- و…
نکته مهم اینجاست که انواع مخزن پلی اتیلن و مخزن پلی پروپیلن نیز با استقبال های گسترده ای از سوی کارفرمایان روبرو شده اند. چرا که علاوه بر داشتن ویژگیهای مشابه، دارای قیمتی در حدود یک چندم انواع مخزن کامپوزیت هستند. البته در بحث نگهداری از سیالات اسیدی شدیداَ خورنده، بدون شک مقاومت مخازن فایبرگلاس یا کامپوزیت بی همتاست.